Żuraw Gdański – to jedna z najstarszych bram wodnych Gdańska. Zamyka od strony Motławy ulicę Szeroką. Zaprojektowany został jednocześnie jako brama miejska i dźwig portowy. Do tego przewidziany został do pełnienia funkcji obronnych. Stało się to przyczyną sporu z Krzyżakami, którzy w pobliżu swojego zamku nie chcieli widzieć innych ufortyfikowanych budowli. Ostatecznie brama-dźwig-forteca stanęła przy sprzeciwie zakonu w 1444 roku po zaledwie dwóch latach od rozpoczęcia budowy. Jak masywna jest to konstrukcja, najlepiej świadczą liczby – pierwotnie budynek miał 28 metrów wysokości (obecnie 30) i 10 metrów szerokości, a grubość murów dochodziła do 4 metrów w przyziemiu baszt! Na obronny charakter bramy-dźwigu wskazują także mała liczba okien oraz otwory strzelnicze do prowadzenia ostrzału z broni ciężkiej (na dole) i lekkiej (u góry). Drewniana konstrukcja charakterystyczna dla tej budowli, wystająca w kierunku Długiego Pobrzeża, czyli tzw. wykusz, to osłona urządzeń dźwigowych, składających się z dwóch par kół wyciągowych, z których największe miały 6,5 metra średnicy. Służyły do przeładunku towarów o masie do 2 ton oraz do stawiania żagli na stojących na Motławie statkach. Żuraw Gdański był w średniowieczu największym dźwigiem portowym w Europie.
Znaczenie militarne Żurawia zmalało na początku XVII wieku, a w XIX wieku pełnił on już tylko pomocnicze funkcje jako urządzenie portowe – służył jeszcze jakiś czas do podnoszenia ruf statków podczas ich konserwacji. Budynek zaadaptowano na cele mieszkaniowe. W wyniku działań wojennych został zniszczony. Spłonął drewniany wykusz, a większość murów wysadzono. Odbudowano go w latach 50., nawiązując do wyglądu znanego z ilustracji z roku 1601. Obecnie mieści się tu oddział Narodowego Muzeum Morskiego. Do zwiedzania udostępniony jest między innymi mechanizm dźwigu.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
Ta strona korzysta z Google Analytics do gromadzenia anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających i najpopularniejsze podstrony witryny.
Włączenie tego ciasteczka pomaga nam ulepszyć naszą stronę internetową.
Najpierw włącz ściśle niezbędne ciasteczka, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje!
Więcej informacji o naszej Polityce ciasteczek
